Środki ostrożności i informacje o przepisach Ge Gfe26jsm

Udzielono odpowiedzi na pytanie czytelnika nadesłane do redakcji czasopisma INPE. Wyjaśniono zasady wyznaczania rezystancji uziemienia stacji elektroenergetycznej zawierającej transformator SN/nn. Wskazano prawidłowy tok postępowania w przypadku złącza SN zawierającego transformator SN/nn małej mocy zasilający urządzenia niskiego napięcia wyłącznie w obrębie tego złącza.

Celem niniejszej pracy jest krótki przegląd sposobów magazynowania energii i odniesienie się do sposobu, który byłby najdogodniejszy dla bloków parowych klasy 370-390 MWe. W niniejszej pracy zaproponowano innowacyjny magazyn pary, który jest integralną częścią obiegu parowego i dzięki temu szybko odpowiada na zmiany zapotrzebowania na energię elektryczną, a zatem może usprawniać świadczenia usługi regulacji pierwotnej przy jednoczesnym...

W artykule zwrócono uwagę na zagrożenie pożarem pochodzące od iskrzenia bądź zwarcia łukowego w instalacji niskiego napięcia. Przedstawiono podstawowe wymagania normy PN-EN 62606, której przedmiotem są urządzenia do detekcji zwarć łukowych (AFDD). Urządzenia te zaczynają pojawiać się w polskich instalacjach elektrycznych, a w niektórych krajach są już obowiązkowym wyposażeniem określonych obwodów i/lub obiektów. Omówiono charakterystyki...

W artykule przedstawiono zasady doboru żył powrotnych w kablach średniego napięcia z uwzględnieniem zwarć jednofazowych i dwufazowych z udziałem ziemi. Określono warunki zmniejszenia obowiązującego przekroju żyły powrotnej 50 mm2, co uzasadniono analizą nagrzewania przewodu w stanach zwarciowych.

W artykule przedstawiono najważniejsze kryteria doboru przewodu uziemiającego ograniczników przepięć w stacjach elektroenergetycznych o napięciu 110 kV i wyższym. Rozważono narażenia cieplne przewodu uziemiającego i ich wpływ na dobór jego przekroju. Omówiono zasady izolowania tego przewodu, aby zapewnić poprawną rejestrację liczby zadziałań ogranicznika.

W artykule podano warunki lokalizacji obiektów budowlanych w otoczeniu linii 110 kV wynikające z wymagań obowiązujących norm. Analizowano metodą obliczeniową skuteczność ograniczania natężenia pola elektrycznego przy powierzchni ziemi za pomocą elementów uziemionych oraz poprzez zmianę konfiguracji faz przewodów w liniach dwutorowych 110 kV.

Oprogramowanie Systemu Zarządzania Energią (SZE) musi gromadzić różnego rodzaju dane, od wskaźników efektywności energetycznej – poprzez analizy energetyczne, krzywe trendu, listy komunikatów alarmowych – aż do skomplikowanych raportów graficznych. Zużycie energii może być analizowane nie tylko według ilości produkcji, ale również w połączeniu z danymi dotyczącymi cen i kosztów. System Zarządzania Energią (SZE) jest działaniem...

W żyłach powrotnych kabli wysokiego napięcia mogą indukować się znaczne napięcia względem ziemi przy przepływie prądów roboczych oraz prądów zwarciowych, co zagraża porażeniem i/lub uszkodzeniem zewnętrznej powłoki kabla. Wartości tych napięć zależą od sposobu ułożenia i długości kabli, sposobu uziemienia ich żył powrotnych, wartości prądu w żyłach roboczych, a także transpozycji żył roboczych i powrotnych. W artykule przedstawiono...

W artykule przedstawiono wyniki badań działania wyłączników różnicowoprądowych przy częstotliwościach prądu różnicowego mniejszych niż 50 Hz. Badania wykazały, że próg zadziania wyłączników różnicowoprądowych może silnie wzrastać wraz z obniżaniem częstotliwości.

Przedstawiono główne czynniki wpływające na dokładność pomiaru impedancji pętli zwarciowej w instalacjach niskiego napięcia. Omówiono problemy zbędnego wyzwalania wyłączników różnicowoprądowych podczas tego pomiaru, a także zwrócono uwagę na jego specyfikę w obwodach zasilanych z UPS.

Ostatnie kilkanaście lat w polskiej energetyce to okres dynamicznych zmian. Jednym z istotnych przykładów tych przemian jest liberalizacja rynku energii. Wprowadzone, w krajowej energetyce, mechanizmy rynku konkurencyjnego umożliwiają odbiorcom energii m. in. swobodny wybór sprzedawcy energii elektrycznej w formule TPA. W artykule przedstawiony został proces zmiany sprzedawcy bazujący na generalnej umowie dystrybucji (GUD). Odniesiono...

Przedstawiono zasady wykonywania prób i pomiarów w instalacjach elektrycznych niskiego napięcia. Dokonano przeglądu postanowień normy PN-HD 60364-6:2016-07, dotyczącej sprawdzania instalacji, i zwrócono uwagę na zmiany przez nią wprowadzone.

Minęło ponad 20 lat od wprowadzenia dokumentu Guide to the Expression of Uncertainty in Measurements i Międzynarodowego słownika metrologii, w których to dokumentach przedstawiono odpowiednio metodologię wyznaczania niepewności pomiaru oraz terminologię metrologiczną.Współczesne liczne publikacje z tej tematyki w sztandarowych czasopismach metrologicznych dowodzą, że teoria ta na dobre zagościła w technice. Z tego względu w każdym...

Cechą charakterystyczną większości rodzajów lamp jest odkształcony prąd obciążenia. W niektórych przypadkach odkształcenie prądu może być duże, co niekorzystnie wpływa na sieć zasilającą. Odkształcenie to pogłębia się, gdy lampy są zasilane odkształconym napięciem. W artykule przedstawiono wyniki badań prądu obciążenia następujących lamp stosowanych w oświetleniu ulicznym: lampy sodowej wysokoprężnej, lampy sodowej niskoprężnej...

Przedstawiono klasyfikację wyłączników różnicowoprądowych z punktu widzenia ich przydatności do wykrywania określonego przebiegu prądu różnicowego. Szczególną uwagę zwrócono na zdolność tych wyłączników do wykrywania prądu różnicowego przemiennego zawierającego wiele wyższych harmonicznych. Zaprezentowano charakterystyki działania wybranych wyłączników różnicowoprądowych. Opisano dwa nowe typy wyłączników różnicowoprądowych, które...

W artykule przedstawiono biografię Leona Staniewicza, wybitnego elektryka,profesora Politechniki Warszawskiej i Politechniki Gdańskiej.

W artykule przedstawiono problematykę pomiaru impedancji pętli zwarciowej w sieciach o napięciu odkształconym. Zaproponowano metodę pomiaru impedancji pętli eliminującą wpływ odkształcenia napięcia i zbudowano mikroprocesorowy miernik, który ją wykorzystuje. W mierniku zastosowano impedancyjne obciążenie pomiarowe o stałej wartości modułu i regulowanym automatycznie argumencie. Przy zrównaniu argumentu impedancji obciążenia pomiarowego...

Wartość impedancji pętli zwarciowej charakteryzuje warunki zwarciowei napięciowe w sieciach i instalacjach elektroenergetycznych. W artykule przedstawiono problematykępomiaru impedancji pętli zwarciowej w instalacjach niskiego napięcia z wyłącznikamiróżnicowoprądowymi (RCD). Zaproponowano nową metodę pomiaru impedancji pętli bezwyzwalania RCD i wykonano dwie odmiany mierników, które ją wykorzystują. Pomiar nowąmetodą przeprowadza...

W pracy przeanalizowano wpływ występujących w sieci czynników wpływających na błędypomiaru, co umożliwiło ocenę, które znane metody i mierniki impedancji pętli zwarciowejmogą być stosowane w rzeczywistych układach elektroenergetycznych o wyraźnym odkształceniu krzywej napięcia. Przedstawiono nową metodę i przyrząd do pomiaru impedancji pętlizwarciowej oraz jej składowych ortogonalnych – rezystancji i reaktancji, która pozwala...

W artykule przedstawiono życiorys i dorobek organizatora Katedry Miernictwa Elektrycznego Politechniki Gdańskiej - profesora Stanisława Trzetrzewińskiego. Stanisław Trzetrzewiński urodził się w 1901 r. w Kijowie. Ukończył Wydział Elektryczny Politechniki Warszawskiej w 1928 roku, w latach 1925-1934 pracował na tej uczelni jako asystent, następnie przeniósł się do Państwowych Zakładów Tele- i Radiotechnicznych w Warszawie. Równocześnie...

W artykule przedstawiono problematykę dobezpieczania wyłączników różnicowoprądowych. Rozpatrywano dobezpieczanie bezpiecznikami oraz dobezpieczanie wyłącznikami nadprądowymi. Omówiono narażenia cieplne i elektrodynamiczne. Zwrócono uwagę na ryzyko niewłaściwego dobezpieczenia wyłączników różnicowoprądowych, gdy urządzeniem dobezpieczającym jest wyłącznik nadprądowy.

Przedstawiono wymagania dotyczące ochrony przeciwporażeniowej w elektroenergetycznych liniach napowietrznych wysokiego napięcia, zawarte w szczególności w aktualnej normie PN-EN 50341-1:2013-03E. Wymagania tej normy dotyczą linii napowietrznych o napięciu przemiennym powyżej 1 kV, a nie jak poprzednio - powyżej 45 kV. W stosunku do wymagań norm, które zostały zastąpione nową normą, nie ma istotnych zmian w zakresie oceny instalacji...

Artykuł przedstawia problemy prawne, techniczne, ekonomiczne w dziedzinie instalacji elektrycznych związane z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej, m. zmianę statusu norm, podwyższenie standardów wykonania instalacji, problem odpowiedzialności zawodowej. Objaśnia kwestię znormalizowanych napięć niskich, nowych problemów instalacyjnych oraz instalacji w budynkach inteligentnych.

Wypowiedź jest reakcją na list czytelnika po opublikowaniu odpowiedzi w sprawie nierozważnego zalecania wyłączników różnicowoprądowych w obwodzie suwnicy.

Artykuł przedstawia liczne błędy w wieloarkuszowej normie PN-IEC 60364 "Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych".

Odpowiedź na list czytelnika objaśnia jak postępować w razie koniecznościpomiaru rezystancji uziemienia w terenie uzbrojonym.

Artykuł objaśnia pojęcia: uznane reguły techniczne, stan techniki oraz stan nauki i techniki podkreślając, że zbiorem uznanych reguł technicznych powinny być normy. Na licznych przykładach wskazuje, że z zagranicy uznane reguły techniczne przejmowane są z przekłamaniami, a w kraju są tworzone w sposób karykaturalny.

Odpowiedź na list czytelnika objaśnia, jak należy rozumieć niepoprawne postanowienia norm dot. urządzeń zabezpieczających "o działaniu natychmiastowym". Uzupełnieniem wyjaśnień jest przykład liczbowy.

Artykuł przedstawia szczegółowo rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia12 kwietnia 2002 w sprawie warunków, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, wskazując liczne błędne postanowienia dot. instalacji elektrycznych.

1. Czym są substancje niebezpieczne?

„Substancje niebezpieczne” zasadniczo są substancjami chemicznymi lub metalami, które ze względu na swoje właściwości fizyczne stanowią bezpośrednie zagrożenie i mogą spowodować poważne urazy lub śmierć z różnych przyczyn. Niektóre mogą spowodować uraz poprzez sam kontakt, podczas gdy inne – w reakcji chemicznej z innymi substancjami.

2. Jakie są ich rodzaje?

Substancje niebezpieczne można podzielić na cztery główne kategorie:

• substancje szkodliwe bezpośrednio, które mogą wyrządzić szkodę przy uprzedniej reakcji chemicznej lub bez niej;
• substancje reagujące z wodą, które reagują z wodą lub parą wodną i wytwarzają ciepło lub gazy łatwopalne/wybuchowe;
• środki utleniające, które wytwarzają tlen, naturalnie lub przy wystawieniu na działanie ciepła, zwiększając ryzyko pożaru lub wybuchu; oraz
• substancje toksyczne, które zatruwają organizm poprzez wdychanie, spożycie lub wchłonięcie przez skórę.

Niektóre substancje można zakwalifikować do więcej niż jednej z tych kategorii i dlatego stanowią one jeszcze większe zagrożenie.

3. Gdzie można się z nimi zetknąć?

Z substancjami niebezpiecznymi najczęściej ma styczność personel pracujący przy ładunkach w portach, śródlądowych składach celnych, portach lotniczych i niektórych instalacjach rafineryjnych.

4. Fumiganty

Fumiganty są substancjami niebezpiecznymi, w przypadku których istnieje największe prawdopodobieństwo, że funkcjonariusz się z nimi zetknie. Stosuje się je do pozbywania się z kontenerów gryzoni i owadów będących szkodnikami. Fumiganty często stosuje się przed wysłaniem kontenera do UE. Jeżeli kontenery nie zostaną odpowiednio wywietrzone po odbiorze, dymy mogą stanowić poważne zagrożenie dla funkcjonariuszy, którzy w nich pracują. Istnieją następujące trzy powszechne rodzaje fumigantów, z których każdy stanowi odrębne zagrożenie.

Bromek metylu (bromometan): wysoce toksyczna substancja chemiczna stosowana powszechnie jako fumigant, szczególnie w kontenerach z glebą lub drewnem. Chociaż bromek metylu jest wysoce toksyczny, objawy zatrucia mogą wystąpić po kilku godzinach. Należą do nich:

• oparzenia skóry spowodowane długotrwałym kontaktem z ciekłą postacią tej substancji chemicznej;
• znaczna akumulacja płynu w płucach spowodowana wdychaniem oparów;
• uszkodzenie mózgu i układu nerwowego, oraz być może nerek.
Nawet krótkotrwałe narażenie na działanie dymów bromku metylu może wywołać złe samopoczucie, w tym bóle głowy, pieczenie oczu, bóle brzucha i drętwienie stóp. Skutki te mogą się utrzymywać przez kilka dni, ale ich powaga zależy od stężenia substancji i czasu narażenia. Długotrwałe narażenie na działanie bromku metylu może nawet spowodować śmierć.

Fosforek glinu (fosfina): granulki fosforku glinu są stosowane do fumigacji kontenerów ze środkami spożywczymi, tytoniem i innymi łatwo psującymi się towarami podczas transportu. Granulki rozkładają się podczas podróży, uwalniając gazowy fosforowodór, który zabija szkodniki i ulatnia się w ciągu dwóch lub trzech tygodni. Niebezpieczeństwo powstaje, kiedy:

• nie upłynęły dwa lub trzy tygodnie od fumigacji; lub
• granulki umieszczono w przestrzeni odizolowanej, w której nie mogły się skutecznie rozłożyć; lub
• brakuje rejestrów dotyczących fumigacji lub są one niedostępne.
Nieprawidłowo odymione kontenery są okazjonalnie przywożone z Afryki, Ameryki Południowej lub Środkowego i Dalekiego Wschodu. Fosforowodór jest bezbarwny, ale ma nieprzyjemny zapach przypominający zapach zgniłej ryby. Jeżeli zostanie wciągnięty do płuc, może wywołać zapalenie dróg oddechowych i uszkodzić centralny układ nerwowy. Do objawów należą dreszcze, nudności, wymioty, bóle głowy i bóle gastryczne. W poważnych przypadkach może nawet spowodować śpiączkę lub śmierć.

Cyjanowodór: fumigant ten jest stosowany mniej powszechnie niż bromek metylu i fosforek glinu, ale jest szczególnie niebezpieczny. Ma zapach kojarzący się z migdałami. Nawet w niskich stężeniach może wywołać zawroty głowy, nudności, bóle głowy i bóle brzucha, powodując utratę przytomności i paraliż. Wdychanie wysokich stężeń może szybko doprowadzić do śmierci.

5. Chemikalia

Oprócz fumigantów w kontenerach zaplombowanych nawet przez krótki okres mogą być obecne inne chemikalia w niebezpiecznych ilościach. Może to być spowodowane wyciekiem ładunku (ewidentnym lub nieewidentnym) bądź reakcją chemiczną między towarami.

Załącznik do dyrektywy Komisji 2006/15/WE z dnia 7 lutego 2006 r. zawiera szczegółowe informacje na temat indykatywnych dopuszczalnych wartości narażenia zawodowego w odniesieniu do listy powszechnie występujących chemikaliów razem z ich numerami EINECS (europejski wykaz istniejących substancji o znaczeniu komercyjnym) i CAS (Chemical Abstracts Service) w celu ułatwienia ich identyfikacji.

Jeżeli którakolwiek z tych substancji zostanie wykryta lub karta MSDS wskazuje jej obecność bądź funkcjonariusz podejrzewa, że może być obecna, należy szukać dalszej pomocy i nie wchodzić do kontenera przed otrzymaniem potwierdzenia, że jest to bezpieczne. Należy pamiętać, że poza oparami niektóre chemikalia mogą być też łatwo wchłaniane przez skórę.

Zastosowanie ma dyrektywa nr 24/1998. Ponadto Komisja regularnie publikuje zaktualizowane wykazy wartości progowych w ramach dodatkowych dyrektyw. Obecnie obowiązuje dyrektywa 2007/30/WE.

Progowe dopuszczalne wartości ulegają zmianie w wyniku dalszych badań i doświadczeń; w celu określenia obowiązujących dopuszczalnych wartości należy sprawdzać zarówno dyrektywy Komisji, jak i przepisy krajowe.

6. Co można zrobić, aby ograniczyć ryzyko?

Prace związane z fumigacją są bardzo ściśle kontrolowane. Określone rodzaje fumigantów są zakazane i należy podjąć środki zabezpieczające w celu zminimalizowania ryzyka zachorowania. Należy trzymać się z daleka od kontenerów podczas wykonywania prac związanych z fumigacją. Większość importerów zostawia kontenery otwarte przez godzinę po ich przybyciu, aby umożliwić wydostanie się dymów. Nie należy próbować otwierać kontenera lub wchodzić do niego, dopóki importer (lub jego przedstawiciel) nie powie, że jest to bezpieczne. Kierownicy personelu przeprowadzającego tajne operacje muszą ocenić ryzyko i podjąć wszelkie niezbędne środki ostrożności. Wszystkie prace zawsze należy przeprowadzać w sposób bezpieczny.

7. Co robić w przypadku złego samopoczucia?

Jeżeli funkcjonariusz poczuje się źle podczas pracy w kontenerze lub badania substancji, musi natychmiast przerwać pracę i opuść dany obszar. Powinien również zgłosić się do lekarza – nawet, jeżeli poczuł się lepiej – i zgłosić zdarzenie.

8. Inne substancje niebezpieczne

Niektóre rodzaje substancji niebezpiecznych wymagają specjalnych warunków przechowywania. Na przykład substancje reagujące z wodą należy trzymać w wodoodpornych kontenerach; czasem przechowuje się je w olejach, jeżeli są szczególnie podatne na reakcje (np. sód). Należy trzymać je z daleka od pomieszczeń z automatycznymi instalacjami tryskaczowymi.

Środki utleniające powinny być przechowywane z daleka od cieczy o niskiej temperaturze zapłonu, takich jak oleje. Zarówno środki utleniające, jak i ciecze o niskiej temperaturze zapłonu należy trzymać z daleka od źródeł ciepła. Z uwagi na fakt, że środki utleniające same wytwarzają tlen, konwencjonalny sprzęt pożarniczy opierający się na tłumieniu płomieni może być nieskuteczny.

W przypadku konieczności pracy w pobliżu substancji niebezpiecznych należy stosować odpowiednią odzież ochronną. Nigdy nie wolno dotykać, wdychać ani próbować niczego, co wydaje się niebezpieczne.

Pamiętaj: najskuteczniejszym sposobem ograniczenia ryzyka jest całkowite unikanie substancji niebezpiecznych.

Ubezpieczenie OC taniej nawet o 40%.

Sprawdź swoją cenę w 5 minut.

Kalkulator OC/AC

Każdego dnia firmy transportowe podejmują się przewozu różnych towarów. Szczególne wymogi muszą przy tym spełnić podmioty oferujące transport substancji niebezpiecznych. Czym są substancje niebezpieczne i jak należy je przewozić?

Najprościej mówiąc, za substancje niebezpieczne w transporcie uznaje się te substancje, z którymi styczność oznacza zagrożenie zdrowia czy życia człowieka lub niebezpieczeństwo dla środowiska naturalnego. Z tego względu przewożenie takich substancji jest regulowane, a podstawowym dokumentem jest międzynarodowa konwencja dotycząca drogowego przewozu towarów i ładunków niebezpiecznych – w skrócie ADR.

W tekście konwencji znajduje się definicja towarów niebezpiecznych, która brzmi następująco: „Towary niebezpieczne oznaczają materiały i przedmioty, których przewóz na podstawie ADR jest zabroniony, albo jest dopuszczony wyłącznie na warunkach podanych w ADR”. Zgodnie z treścią ADR, wyróżnia się dziewięć klas towarów niebezpiecznych. Są to:

• Klasa 1 – materiały wybuchowe i przedmioty z materiałami wybuchowymi,
• Klasa 2 – gazy,
• Klasa 3 – materiały zapalne ciekłe,
• Klasa 4. 1-4. 3 – odpowiednio: materiały zapalne stałe, materiały samoreaktywne, materiały polimeryzujące i materiały wybuchowe stałe odczulone; materiały podatne na samozapalenie; materiały wydzielające w zetknięciu z wodą gazy palne,
• Klasa 5. 1-5. 2 – odpowiednio: materiały utleniające, nadtlenki organiczne,
• Klasa 6. 1-6. 2 – odpowiednio: materiały trujące; materiały zakaźne,
• Klasa 7 – materiały promieniotwórcze,
• Klasa 8 – materiały żrące,
• Klasa 9 – różne materiały i przedmioty niebezpieczne.

Umowa ADR przewiduje podklasy dla poszczególnych klas, w których zgrupowane zostały materiały. W dokumencie tym znajdują się też definicje poszczególnych substancji niebezpiecznych. Przykładowo gazem – zgodnie z ADR – jest materiał, który w temperaturze 50 st. C ma prężność par większą niż trzy bary lub jest całkowicie w stanie gazowym w temperaturze 20 st. C pod ciśnieniem normalnym 101, 3 kPa.

Ciekawostka – aby umowa ADR pozostawała dostosowana do realiów gospodarczych i miała realny wpływ na bezpieczeństwo uczestników ruchu drogowego, jej treść jest aktualizowana co dwa lata, zawsze w roku nieparzystym. Oznacza to, że ostatnia aktualizacja miała miejsce w 2021 r., kolejna odbędzie się w 2023 r.

Każda niebezpieczna substancja czy produkt posiada własny, czterocyfrowy numer UN, który pochodzi z Przepisów modelowych ONZ. Przykładowe oznaczenia materiałów to:

• UN 1090 – aceton,
• UN 1133 – kleje,
• UN 1139 – farby ochronne,
• UN 1202 – olej napędowy do silników diesla,
• UN 1266 – wyroby perfumeryjne,
• UN 1863 – paliwo lotnicze,
• UN 1978 – propan.

Takie oznakowanie substancji niebezpiecznych w transporcie to jednak nie wszystko. Aby informować o zagrożeniu, wykorzystuje się także nalepki z piktogramem. Umieszcza się je zarówno na poszczególnych towarach, jak i cysternach czy samochodach, którymi są one przewożone. To informacja dla uczestników ruchu drogowego.

Oznakowanie substancji niebezpiecznych w transporcie odbywa się także poprzez zastosowanie znormalizowanej tablicy ADR. To pomarańczowa tablica odblaskowa o wymiarach 40 na 30 cm, która zawiera:

• numer rozpoznawczy niebezpieczeństwa (HIN) – dwie lub trzy cyfry w górnej części tablicy, przy czym pierwsza cyfra charakteryzuje substancję (czy jest to np. gaz i jakie ma działanie), druga lub druga i trzecia doprecyzowują działanie substancji i jego nasilenie,
• numer rozpoznawczy materiału (UN) – cztery cyfry w dolnej części tablicy.

Przykład 1: Tablicę zawierającą numery 33/1203 stosuje się do oznaczenia transportu benzyny. Pierwsza cyfra 3 wskazuje na zapalność cieczy (par) i gazów, druga na ciecz łatwo zapalną (temperatura zapłonu niższa od 23 st. C). Z kolei 1203 to oznaczenie UN – benzyna (węglowodory ciekłe o temperaturze zapłonu niższej niż 21 st. C).

Przykład 2: Tablicą zawierającą numery 23/1965 oznacza się transport mieszaniny węglowodorów (gazów skroplonych). Cyfra 2 to emisja gazu spowodowana ciśnieniem lub reakcją chemiczną, a 3 to gaz palny. 1965 to oznaczenie UN – mieszaniny węglowodorów (gazów skroplonych), mieszaniny A, AO, AI, B i C.

Prawidłowe oznakowanie substancji niebezpiecznych w transporcie jest kluczowe. W razie kolizji czy wypadku z udziałem takiego pojazdu służby (np. straż pożarna) otrzymują dzięki oznakowaniu niezbędne informacje. W rezultacie mogą one zastosować przewidziane na daną okoliczność procedury.

Aby ograniczyć różne ryzyka, które są charakterystyczne dla transportu towarów i substancji niebezpiecznych, umowa ADR dokładnie precyzuje m. in. :

• wymagania dotyczące konstrukcji i badań opakowań (w tym naczyń ciśnieniowych, pojemników aerozolowych, dużych pojemników) dedykowanych do przewozu określonych grup towarów niebezpiecznych,
• zasady dotyczące załadunku, rozładunku i manipulowania ładunkiem,
• wymagania odnośnie do szkolenia załóg, które dokonują transportu substancji niebezpiecznych,
• ograniczenia w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych przez tunele drogowe,
• wymagania dotyczące konstrukcji i dopuszczenia pojazdów, którymi będą transportowane substancje niebezpieczne.

Powyższe środki ostrożności to jednak nie wszystko – nie bez znaczenia jest też doświadczenie kierowcy pojazdu przewożącego substancje niebezpieczne. Dodatkowo od 2003 r. każda firma w Polsce oferująca przewóz towarów niebezpiecznych ma obowiązek zatrudniać tzw. doradcę ADR.

Ustawa o przewozie towarów niebezpiecznych precyzuje, jakie wymagania musi spełnić kierowca, który realizuje transport niebezpiecznych substancji – musi on posiadać zaświadczenie ADR. Aby otrzymać ten dokument, kierowca musi:

• ukończyć 21 lat. Wyjątkiem są kierowcy pojazdów należących do Sił Zbrojnych RP – oni też nie płacą za wydanie zaświadczenia. Jednocześnie otrzymane przez nich zaświadczenie pozwala na transport niebezpiecznych substancji wyłącznie pojazdami należącymi do wojska,
• posiadać prawo jazdy kategorii B lub C – przewóz w cysternach,
• ukończyć odpowiedni kurs ADR – początkowy (gdy ubiega się o wydanie zaświadczenia ADR po raz pierwszy) lub doskonalący (gdy ubiega się o przedłużenie zaświadczenia ADR). Lista firm, które mogą prowadzić takie kursy, jest dostępna na stronie internetowej Transportowego Dozoru Technicznego (TDT),
• zdać egzamin, którym kończy się kurs ADR zarówno początkowy, jak i doskonalący, z wynikiem pozytywnym.

Egzamin obejmuje pytania z zakresu przepisów krajowych i umów międzynarodowych dotyczących przewozu drogowego substancji niebezpiecznych.

Zaświadczenie ADR wydawane jest na okres pięciu lat. Termin ten liczy się od dnia zdania przez kierowcę egzaminu. Ważność tego dokumentu przedłuża się na okres kolejnych pięciu lat. Wydanie zaświadczenia ADR jest uzależnione od wniesienia opłaty w wysokości 50, 50 zł na konto wskazane przez urząd marszałkowski.

Transport niebezpiecznych substancji może odbywać się nie tylko środkami transportu drogowego. Z tego względu umowy analogiczne do

ADR funkcjonują w przypadku przewozu substancji niebezpiecznych:

• Koleją – Regulamin międzynarodowy przewozu kolejami towarów niebezpiecznych (RID).
• Śródlądowymi drogami wodnymi – Umowa europejska dotycząca międzynarodowego przewozu śródlądowymi drogami wodnymi towarów niebezpiecznych (ADN).
• Drogą morską – Międzynarodowy morski kodeks towarów niebezpiecznych (IMDG).

Doradca ds. bezpieczeństwa przewozu towarów niebezpiecznych (tzw. doradca ADR) to osoba, która znajduje zatrudnienie w firmach oferujących nadanie lub przewóz drogowy towarów niebezpiecznych. Do obowiązków doradcy ADR należy m. :

• podejmowanie działań, których celem jest zapobieganie zagrożeniom związanym z przewozem towarów niebezpiecznych – może on m. doradzać kadrze zarządzającej firmą w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych,
• przygotowanie rocznego sprawozdania z działalności firmy w zakresie transportu towarów niebezpiecznych. Dostęp do tego dokumentu mają: kierownictwo firmy, władze lokalne, władze poszczególnych krajów,
• szkolenie pracowników przedsiębiorstwa i wprowadzanie środków, których celem jest przeciwdziałanie wypadkom.

Jak zostać doradcą ADR? Osoba zatrudniona na tym stanowisku musi posiadać świadectwo doradcy w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych. O taki dokument może ubiegać się osoba, która:

• posiada wykształcenie wyższe,
• nie była skazana za przestępstwo umyślne przeciwko wiarygodności dokumentów, obrotowi gospodarczemu i bezpieczeństwu powszechnemu.
• ukończyła kurs doradcy,
• zdała egzamin przed komisją egzaminacyjną, która działa przy Dyrektorze TDT – przy czym nie później niż w terminie 12 miesięcy od ukończenia kursu.

Ile kosztuje kurs na doradcę ADR? Wydatek, z jakim muszą się liczyć osoby zainteresowane wykonywaniem tego zawodu, to 2000 zł.

Świadectwo doradcy ADR wydawane jest w drodze decyzji administracyjnej przez Dyrektora TDT. Dokument jest ważny przez okres pięciu lat, a jego ważność może zostać przedłużona. Warunkiem przedłużenia jest jednak, aby doradca ADR spełnił wymogi – np. aby w okresie ostatnich pięciu lat nie naruszył przepisów dotyczących transportu towarów niebezpiecznych.

Kalkulator OC/AC

Zielony listek – co warto wiedzieć?

Ustawodawcy od lat próbują wprowadzić przepisy mające na celu zmniejszenie kolizji, których uczestnikami są młodzi, niedoświadczeni kierowcy. Zakres tych regulacji dotyczyłby m. in....

Pierwszeństwo łamane – jak uniknąć kolizji?

Skrzyżowania, na których obowiązuje pierwszeństwo łamane sprawiają kierowcom dużo trudności, a brak znajomości przepisów często skutkuje wypadkiem. Nadużywanie lub nieużywanie...

Kto może zamontować małe tablice rejestracyjne?

Tablica rejestracyjna z ciągiem literowo-cyfrowym pozwala na identyfikację pojazdu mechanicznego. W Polsce jej standardowe wymiary wynoszą 520x114 mm. Kierowcy mogą jednak zdecydować się na...

Previous Next

Previous Next